WebAssembly (Wasm) to nowoczesna technologia, która umożliwia tworzenie aplikacji webowych i serwerowych o wysokiej wydajności. Jest to język pośredni, kompilowany do binarnego formatu, który może być uruchamiany bezpośrednio w przeglądarkach internetowych oraz poza nimi - np. w środowiskach serwerowych, edge computingu czy IoT. Dzięki temu deweloperzy mogą korzystać z języków takich jak C++, Rust, Go, a nawet Kotlin czy Java, aby tworzyć aplikacje szybkie, bezpieczne i łatwe do przenoszenia.

 

Jak działa WebAssembly?

WebAssembly działa jako binarny format kodu, który może być wydajnie wykonywany przez silniki przeglądarek internetowych lub niezależne środowiska uruchomieniowe (runtimes). Kod źródłowy w językach takich jak Rust czy C++ jest kompilowany do pliku .wasm, który można załadować i uruchomić w aplikacji webowej lub backendowej.

W przeciwieństwie do JavaScript, Wasm jest prekompilowany, co oznacza, że nie wymaga interpretacji w czasie działania. To daje mu ogromną przewagę wydajnościową, zwłaszcza w zastosowaniach wymagających intensywnych obliczeń.

 

Czy szukasz wykonawcy projektów IT ?
logo

Nowe możliwości WebAssembly

Od 2024 roku technologia WebAssembly znacząco się rozwinęła. Oto najważniejsze nowości:

  • WebAssembly Threads – wielowątkowość w przeglądarce
    Dzięki wsparciu dla SharedArrayBuffer i odpowiednim nagłówkom CSP, możliwe jest tworzenie aplikacji korzystających z wielu wątków (np. obliczenia równoległe, gry 3D, przetwarzanie wideo).
  • Garbage Collection (GC)
    Nowy model zarządzania pamięcią umożliwia uruchamianie języków z automatycznym odśmiecaniem pamięci, takich jak Kotlin, Dart czy Java.
  • Component Model
    Rewolucyjna zmiana w architekturze WebAssembly, która umożliwia łączenie modułów napisanych w różnych językach w spójne aplikacje. Ułatwia też integrację z frontendem i backendem.

 

WebAssembly poza przeglądarką

WebAssembly przestaje być wyłącznie technologią webową. Dzięki WASI (WebAssembly System Interface) możliwe jest uruchamianie kodu Wasm na serwerach, w edge computingu, IoT i mikroserwisach.

Przykłady zastosowań:

  • Cloudflare Workers / Fastly Compute@Edge – szybkie backendy serverless.
  • Docker + WebAssembly – oficjalne wsparcie dla kontenerów z .wasm od 2024 roku.
  • Fermyon Spin – platforma do tworzenia backendów w Rust/Go uruchamianych przez Wasm.

Tworzenie stron, WebAssembly

Korzyści z używania WebAssembly

Jest również przeznaczony do uruchamiania w przeglądarkach internetowych, co oznacza, że aplikacje napisane w tej technologii są dostępne na wielu różnych platformach, takich jak komputery osobiste, tablety i smartfony. To sprawia, że WebAssembly jest bardzo elastycznym rozwiązaniem i pozwala na tworzenie aplikacji webowych, które są dostępne dla szerokiego grona użytkowników. Ponadto, umożliwia programistom korzystanie z szerokiego wachlarza narzędzi i języków programowania, takich jak C++, Rust lub Go. To pozwala na tworzenie aplikacji webowych o wysokiej wydajności, ponieważ te języki są zazwyczaj uważane za bardziej wydajne niż język skryptowy, taki jak JavaScript.
Jedną z głównych korzyści z używania WebAssembly do tworzenia aplikacji webowych jest to, że pozwala ona na szybsze działanie aplikacji. Ponieważ kod jest kompilowany do binarnego formatu, aplikacje napisane w WebAssembly mogą działać szybciej niż te napisane w językach skryptowych, takich jak JavaScript. To sprawia, że jest szczególnie przydatne w aplikacjach, które wymagają dużej ilości obliczeń lub przetwarzania dużych ilości danych. 
Umożliwia również tworzenie aplikacji, które są dostępne na wielu różnych platformach, co jest szczególnie przydatne dla twórców aplikacji, którzy chcą dotrzeć do jak najszerszego grona użytkowników. Ponadto, możliwość korzystania z szerokiego wachlarza narzędzi i języków programowania pozwala na lepsze dopasowanie rozwiązania do potrzeb konkretnej aplikacji i umożliwia tworzenie aplikacji o jeszcze lepszej wydajności.

 

Przykłady zastosowań WebAssembly w realnych projektach webowych

WebAssembly jest stosunkowo nową technologią, ale już znajduje zastosowanie w wielu projektach webowych. Poniżej przedstawiam kilka przykładów zastosowań WebAssembly w realnych projektach webowych:

  • Figma – przetwarzanie grafiki wektorowej w przeglądarce.
  • Adobe Photoshop Web – edycja zdjęć bezpośrednio w przeglądarce.
  • AutoCAD Web – CAD w przeglądarce dzięki Wasm.
  • Shopify – optymalizacja wydajności checkoutu.
  • Unity – uruchamianie gier 3D w przeglądarce.
  • TensorFlow.js – przetwarzanie danych ML za pomocą WebAssembly backend.
  • WasmEdge / Wasmtime – uruchamianie backendów Wasm poza przeglądarką.

 

 

Porównanie WebAssembly z JavaScript: Kiedy WebAssembly ma przewagę?

 

CechaWebAssemblyJavaScript
Wydajność obliczeniowa✅ Bardzo wysoka⚠️ Ograniczona przy ciężkich zadaniach
Manipulacja DOM❌ Brak wsparcia bezpośredniego✅ Doskonała
Kompatybilność z innymi językami✅ C, C++, Rust, Go, itp.❌ Tylko JavaScript
Współpraca z bibliotekami webowymi⚠️ Ograniczona, ale rośnie✅ Pełne wsparcie

 

Integracja WebAssembly z istniejącymi aplikacjami webowymi

Integracja WebAssembly z aplikacjami webowymi pozwala na znaczne zwiększenie wydajności w miejscach, gdzie JavaScript może nie być wystarczająco szybki. Jednak aby skutecznie wdrożyć WebAssembly w istniejącym projekcie, należy rozważyć kilka aspektów technicznych.

Przede wszystkim WebAssembly nie jest bezpośrednim zamiennikiem JavaScript – zamiast tego działa jako uzupełnienie, wykonywane równolegle z kodem JS. Moduły Wasm można załadować w JavaScript za pomocą API WebAssembly.instantiateStreaming(), co pozwala na dynamiczne ładowanie i uruchamianie kodu Wasm w przeglądarce. Najczęściej kod WebAssembly jest pisany w językach takich jak Rust, C lub C++, a następnie kompilowany do formatu .wasm.

Integracja WebAssembly jest szczególnie korzystna w przypadku operacji wymagających intensywnych obliczeń, takich jak manipulacja grafiką, analiza danych, przetwarzanie wideo czy operacje kryptograficzne. Przykładowo, można zastąpić wolniejsze fragmenty kodu JavaScript modułami Wasm, zachowując resztę logiki aplikacji w istniejącym środowisku.

Jednym z wyzwań podczas integracji jest zarządzanie wymianą danych między JavaScript a WebAssembly. WebAssembly nie obsługuje bezpośrednio typowych struktur danych JavaScript, takich jak obiekty czy tablice, więc konieczne jest ręczne mapowanie pamięci i korzystanie z ArrayBuffer lub TypedArray do przesyłania danych.

Aby skutecznie wdrożyć WebAssembly w istniejącej aplikacji, warto korzystać z narzędzi ułatwiających integrację, takich jak Emscripten (dla C/C++) czy wasm-bindgen i wasm-pack (dla Rust). Przy odpowiedniej implementacji WebAssembly może znacznie poprawić wydajność aplikacji bez konieczności rezygnacji z dotychczasowego stosu technologicznego.

WebAssembly

Optymalizacja wydajności aplikacji za pomocą WebAssembly

Wykorzystanie WebAssembly może znacząco przyczynić się do optymalizacji wydajności aplikacji webowych, szczególnie tych, które realizują złożone obliczenia lub operują na dużych zbiorach danych. Przeniesienie najbardziej wymagających obliczeniowo zadań do modułów pozwala na znaczne przyspieszenie ich wykonania, redukując jednocześnie obciążenie głównego wątku JavaScriptu, co prowadzi do płynniejszego działania interfejsu użytkownika. Aby maksymalizować korzyści z WebAssembly, ważne jest dokładne profilowanie aplikacji w celu identyfikacji obszarów, które najbardziej skorzystają na przeniesieniu do niego, oraz optymalizacja kodu modułów pod kątem rozmiaru i szybkości wykonania. Dzięki temu podejściu, aplikacje webowe mogą osiągnąć nowy poziom wydajności, otwierając drzwi do realizacji projektów, które dotychczas były trudne do wykonania w środowisku przeglądarki.

 

Bezpieczeństwo w WebAssembly

WebAssembly zostało zaprojektowane z myślą o bezpieczeństwie:

  • Sandboxing – izolacja od systemu operacyjnego
  • Brak bezpośredniego dostępu do API przeglądarki
  • WASI ogranicza zestaw dostępnych operacji systemowych
  • Zalecane techniki:
    • Content Security Policy (CSP)
    • Audyt kodu .wasm
    • Regularne aktualizacje
    • Unikanie dynamicznego generowania kodu

 

Potencjalne zagrożenia

  • Trudniejsza analiza kodu – kod binarny .wasm jest mniej przejrzysty niż JavaScript
  • Możliwość ukrycia złośliwego kodu – np. cryptojacking
  • Słabsze wsparcie narzędzi developerskich i bezpieczeństwa – ale dynamicznie się poprawia

Nasza oferta

Powiązane artykuły

Zobacz wszystkie artykuły powiązane z #front end