Internet rzeczy (ang. IoT, Internet of Things). Co to oznacza w praktyce?

Inteligentne domy, a nawet całe miasta, powoli staja się symbolem XXI wieku. Istotną rolę odgrywa tu Internet rzeczy, czyli IoT, który w praktyce oznacza sieć połączonych ze sobą urządzeń, które następnie wymieniają się informacjami między sobą. Jakie urządzania tworzą Internet of Things, jak działają i do czego służą?

Co oznacza termin Internet of Things i jak to działa?

Sformułowanie Internet of Things po raz pierwszy zostało użyte w 1999 roku przez brytyjskiego przedsiębiorcę Kevina Ashtona i odnosiło się do sieci inteligentnych urządzeń, choć sama koncepcja powstała jeszcze wcześniej. Internet Rzeczy to cyfrowa sieć urządzeń elektronicznych, które komunikują się ze sobą i wymieniają dane bez ingerencji człowieka, aby maksymalnie ułatwić mu życie. Kluczowe w tym pojęciu jest to, że urządzenia działają samodzielnie – nie chodzi więc o komputery czy telefony, które wymagają aktywnego użytkowania. Urządzenia IoT komunikują się za pomocą sieci Wi-Fi, Bluetooth, Zigbee, Ethernetu, a coraz częściej także przez nowe standardy, jak Matter (zapewniający kompatybilność między urządzeniami różnych producentów) czy sieci komórkowe 5G i 6G. Są to tak zwane urządzenia smart, które automatyzują wiele czynności, wykonując je często niezauważalnie – od zapalania światła, przez podlewanie ogrodu, aż po zdalną diagnostykę awarii.

Czy szukasz wykonawcy projektów IT ?

Sprawdź case studies

Gdzie stosuje się Internet rzeczy?

Zastosowania Internetu Rzeczy są bardzo szerokie. Najczęściej wykorzystywany jest w tworzeniu inteligentnych domów, które dbają o komfort mieszkańców, bezpieczeństwo, efektywność energetyczną oraz kwestie ekologiczne. Przykładowo:

• czujniki IoT mogą uruchomić alarm w razie włamania,
• inteligentne zamki mogą zamknąć drzwi automatycznie i powiadomić służby,
• systemy mogą zarządzać temperaturą, włączać żaluzje, podlewać ogród, czy monitorować jakość powietrza i wody.

IoT wykorzystywany jest również w:

• autonomicznych samochodach, które komunikują się z otoczeniem i innymi pojazdami,
• szpitalach, gdzie monitoruje stan zdrowia pacjentów w czasie rzeczywistym,
• przemyśle i rolnictwie, gdzie optymalizuje procesy produkcyjne, zużycie energii i wody,
• logistyce, gdzie umożliwia śledzenie przesyłek i warunków transportu.

Urządzenia, które tworzą Internet rzeczy to m.in.:

• kamery monitoringu domu i ulic miast;
• klimatyzatory i oczyszczacze powietrza;
• sprzęty AGD (lodówki, pralki, odkurzacze itd.);
• systemy ogrzewania i termostaty;
• czujniki dymu, ruchu itd.;
• rolety okienne sterowane zdalnie i automatycznie;
• smartwatch'e i opaski fitness;
• systemy nawadniana ogrodów i upraw rolnych;
• urządzenia monitorujące zdrowie pacjentów w szpitalach.

Jak działa komunikacja między urządzeniami IoT?

Wszystkie urządzenia zintegrowane z IoT mogą nie tylko wymieniać dane, ale również same przeprowadzać diagnostykę, wykrywać usterki i reagować na nie – często bez udziału użytkownika. Sterowanie i rozwój IoT jest możliwy dzięki nowoczesnym sieciom:

• 5G: pozwala na niskie opóźnienia, dużą przepustowość i obsługę nawet 1 mln urządzeń na 1 km².
• 6G (obecnie w fazie testów): planowana przepustowość sięga 1 Tb/s, a sieć będzie integrować nie tylko dane, ale również zmysły (Internet of Senses) – np. dotyk czy zapach w świecie cyfrowym.

Przykłady zastosowania IoT w różnych branżach

• w przemyśle, urządzenia IoT mogą być wykorzystane do monitorowania i optymalizacji procesów produkcyjnych, co pozwala na znaczne zwiększenie wydajności i redukcję kosztów. 
• w branży rolniczej, może pomóc w monitorowaniu upraw, umożliwiając lepsze planowanie i optymalizację zużycia wody i nawozów, co przyczynia się do poprawy efektywności i zmniejszenia wpływu na środowisko. 
• w branży medycznej, może pomóc w monitorowaniu pacjentów z chorobami przewlekłymi i umożliwić zdalne konsultacje lekarskie. 
• w branży logistycznej, może pomóc w śledzeniu ładunków i monitorowaniu warunków transportu. 
• inteligentne miasta wykorzystują IoT do poprawy jakości życia mieszkańców, np. poprzez monitorowanie jakości powietrza, sterowanie sygnalizacją świetlną czy 
• w branży energii, może pomóc w monitorowaniu i optymalizacji zużycia energii, co pozwala na zmniejszenie kosztów i poprawę efektywności energetycznej. 

Jak Internet rzeczy wpływa na nasze życie codzienne?

IoT coraz mocniej wnika w naszą codzienność. W inteligentnych domach możemy zdalnie sterować oświetleniem, ogrzewaniem, zamkami czy AGD za pomocą smartfonów lub asystentów głosowych. Przynosi to wygodę, oszczędność energii i zwiększa bezpieczeństwo.

W sektorze zdrowia przenośne urządzenia monitorują nasz sen, puls, aktywność czy poziom stresu, co może pomóc lekarzom we wczesnym wykrywaniu chorób.

W transporcie IoT umożliwia nie tylko zarządzanie ruchem czy transport publiczny w czasie rzeczywistym, ale też rozwój pojazdów autonomicznych.

W sektorze środowiskowym IoT jest używane do monitorowania emisji CO₂, zużycia wody i energii, a także jako wsparcie raportowania w obszarze ESG (Environmental, Social, Governance).

IoT i zagrożenia z nim związane

Choć IoT niesie ogromne korzyści, wiąże się także z zagrożeniami. Urządzenia zbierają bardzo szczegółowe dane o użytkownikach – np. kiedy śpią, kiedy są poza domem, jak się odżywiają. Może to budzić obawy o prywatność.

Innym zagrożeniem są ataki hakerskie, np. przejęcie kontroli nad domem, samochodem czy infrastrukturą miejską. Znane są przypadki tworzenia botnetów złożonych z tysięcy urządzeń IoT (np. Mirai).

Na szczęście producenci coraz częściej stosują zabezpieczenia:

• szyfrowanie danych,
• uwierzytelnianie użytkowników,
• aktualizacje oprogramowania,
• a w Europie – wdrażane są przepisy, takie jak Cyber Resilience Act (CRA), nakładające obowiązek zapewnienia cyberbezpieczeństwa urządzeń IoT przez cały ich cykl życia.